Na stronie internetowej Centrum e-Learningu i Innowacyjnej Dydaktyki AGH w zakładce Nowoczesne Metody Kształcenia opublikowane zostały nowe treści adresowane do dydaktyków i dydaktyczek.

Opracowując teksty do publikacji odpowiadaliśmy na potrzebę rozwoju dydaktycznego, deklarowaną przez 88% badanych dydaktyków i dydaktyczek Akademii Górniczo-Hutniczej (Badanie doświadczeń dydaktyków AGH w roku akademickim 2022/2023). W wynikach badań jako najczęściej wskazywane były chęć angażowania (56%) i motywowania (53%) osób studiujących oraz zainteresowanie tematyką zajęć (47%). Liczymy, że udostępniane przez nas zasoby będą pomocą w osiąganiu tych celów.

W zakładce znajdują się:

• katalog metod z opisami i konkretnymi przykładami zastosowania danej metody w inżynierskim kontekście oraz
• praktyczne przykłady z AGH, czyli dydaktyczne projekty zrealizowane przez grupę Gepardów dydaktycznych (W praktyce).

Katalog metod zawiera opisy poszczególnych metod dydaktycznych. Warto tu zajrzeć przygotowując sylabus lub planując zajęcia na kolejny semestr. Choć niektóre z nich są klasyczne i powszechnie znane, pokazaliśmy ich uwspółcześnioną wersję. W katalogu znalazła się zarówno metoda wykładu, która jest jedną z najpowszechniej stosowanych metod w AGH, jak też metody STEMowe (STEM: z ang. science, technology, engineering, mathematics), świetnie wpisujące się w specyfikę pracy z przyszłymi inżynierami, czy w końcu sporo małych metod aktywizujących, będących sposobem na zaangażowanie osób studiujących w pracę na zajęciach.

Dobór odpowiedniej metody pracy jest koniecznym warunkiem sukcesu, rozumianego nie tylko jako osiągnięcie efektów uczenia się przez osoby studiujące, ale też jako satysfakcja zawodowa dydaktyczki/dydaktyka. 

Poszukiwania odpowiedniej metody warto zacząć od celu, który chcemy osiągnąć. Jeśli oczekujemy większego zaangażowania studentów i studentek w pracę na zajęciach warto zajrzeć do metod grupowych czy małych metod aktywizujących. Jeśli prowadząc wykłady dostrzegamy potrzebę lepszego zrozumienia zagadnienia przez osoby studiujące to z pomocą mogą przyjść studium przypadku lub elementy myślenia wizualnego.

Ważną kwestią może być też chęć kształcenia określonych kompetencji np. pracy zespołowej, samodzielności, odpowiedzialności, krytycznego myślenia. Opisy metod zawierają informację o tym, jakie kompetencje rozwiną studentki i studenci.

W końcu, myśląc o zastosowaniu danej metody, konieczne jest dopasowanie jej do formy prowadzonych zajęć. Nie wszystko sprawdzi się w każdych okolicznościach. Niektóre metody dedykowane są pracy w mniejszych zespołach, inne nadają się nawet dla bardzo dużych grup, powyżej 100 osób. Niektóre wymagają odpowiedniego przygotowania sali, a inne można zastosować w każdych warunkach. Małe metody aktywizujące takie jak np. 3-2-1 sprawdzą się równie dobrze na ćwiczeniach w mniejszej grupie, jak i na wykładzie, na którym spotyka się 200 osób. Z drugiej strony Project Based Learning zakłada bliższą współpracę osoby prowadzącej z zespołami studenckimi, więc znajdzie zastosowanie raczej na zajęciach projektowych, ćwiczeniach lub laboratoriach.

Przygotowane materiały są praktyczne i krótkie. W części Katalog metod, w poszczególnych opisach znajduje się to, co najważniejsze dla praktyka:

• krótki opis metody wskazujący jej najważniejsze charakterystyki, cel, przebieg i kompetencje, jakie rozwija u osób studiujących,
• wskazówka podczas jakich form zajęć warto skorzystać z danej metody,
• przykład konkretnego zastosowania,
• wartościowe zasoby, do których można zajrzeć szukając dalszych wiadomości dotyczących tej metody.

Dołożyliśmy starań, aby opisy metod były osadzone w kontekście uczelni technicznych. Stąd w części Przykład pokazujemy zastosowanie danej metody na konkretnych zajęciach. Wiele przywołanych przez nas ilustracji jest rzeczywistym opisem zajęć realizowanych w AGH. Powstawały po udziale w szkoleniach metodycznych w CeLiID lub jako efekt samodzielnej pracy dydaktyczek i dydaktyków w ramach różnych projektów. Uczestnicy szkoleń/projektów opracowali scenariusze wykorzystania danej metody na swoich zajęciach. Pozostałe przykłady zostały zaczerpnięte z innych uczelni technicznych lub stworzone jako propozycja we współpracy z dydaktykami AGH.

Planujemy w przyszłości uzupełnić katalog o kilka dodatkowych metod i dodać więcej wartościowych dla Was źródeł w sekcjach Dowiedz się więcej.

W zakładce Nowoczesne Metody Kształcenia dostępne są też opisy wdrożeń przygotowanych w ramach programu rozwojowego “Gepardy dydaktyczne” realizowanego w latach 2021-2022.

Ta część już w całości poświęcona jest praktycznemu zastosowaniu nowoczesnych metod kształcenia w AGH. W ramach programu uczestnicy przygotowywali projekty dydaktyczne oraz realizowali je na swoich zajęciach. Wspierali się w napotykanych trudnościach i wspólnie cieszyli ze swoich sukcesów. Grono gepardów na podsumowanie projektu pokazało swoje osiągnięcia w ramach gali kończącej program w styczniu 2023 r. Wiele osób z tego grona zostało wyróżnionych w konkursach dydaktycznych na poziomie uczelni.

Pod hasłem W praktyce znaleźć można opis zrealizowanych projektów wg schematu:

• autorka/autor projektu,
• cel dydaktyczny podjętych działań,
• wykorzystane metody dydaktyczne,
• adresatów działań, nazwę przedmiotu,
• krótki opis realizacji,
• efekty działań z perspektywy osób studiujących i osoby prowadzącej zajęcia.

Kilkanaście przykładów pokazuje ogromny potencjał nowoczesnej dydaktyki w uczelni technicznej, podkreślając wartość zarówno dla osób prowadzących zajęcia, jak i studiujących w AGH.

W sercu tego, co robimy jest wspieranie rozwoju dydaktycznego nauczycielek i nauczycieli akademickich. Taki cel mają też nowe zasoby na naszej stronie. Liczymy, że zamieszczone przykłady będą inspiracją i zachętą, a opisy metod pomocą w realizacji własnych pomysłów. Jako zespół CeLiID zapraszamy na konsultacje metodyczne, chętnie pomożemy w planowaniu kolejnych kroków, wskażemy dodatkowe źródła informacji, pomożemy sformułować cele dydaktyczne i znaleźć sposoby ich realizacji.

Materiały na stronę internetową CeLiID przygotowane zostały w ramach projektu „Doskonałość Dydaktyczna Uczelni” realizowanego w Akademii Górniczo-Hutniczej im. S. Staszica w Krakowie (numer umowy: MEiN/2022/DIR/1810) przez osoby pracujące w CeLiID i prowadzące szkolenia dla dydaktyków.